Bò vàng Phú Yên được nuôi tại nhiều địa phương trên cả nước Ảnh: CTV

(Người Chăn Nuôi) - Đây là giống bò vàng nội địa Việt Nam, có nguồn gốc từ tỉnh Phú Yên, được Nhà nước công nhận là một giống vật nuôi được phép kinh doanh, sản xuất, lưu hành trên lãnh thổ Việt Nam.

Phân bố

Bò vàng Phú Yên hay còn gọi là bò Phú Yên, bò cóc. Hiện nay, tại Phú Yên ở huyện sông Hinh có đàn bò này, chiếm khoảng 78% tổng đàn của huyện, tương tự, huyện Tuy An cũng có hơn 70% giống bò cóc.

Theo wikipedia, bò vàng Phú Yên là đặc trưng giống bò vàng Việt Nam của vùng Duyên hải miền Trung, được phân bố tại các tỉnh từ Đà Nẵng, Quảng Nam đến Ninh Thuận, Bình Thuận và Phú Yên. Giống bò vàng Việt Nam nuôi ở tỉnh Phú Yên là tốt nhất.

Bò Phú Yên giá trị ngang với bò các tỉnh Hà Giang (bò H’Mông), Nghệ An, Thanh Hóa. Đây không chỉ là giống bò tốt mà còn được nuôi với số lượng rất đông, tạo thành thương hiệu nổi tiếng vào đầu thế kỷ XX.

Đặc điểm

Bò Phú Yên thuộc nhóm bò u, có tầm vóc trung bình, bò cái trưởng thành có trọng lượng từ 180 - 220 kg/con và bò đực là 230 - 270 kg/con.

Bò có sừng chĩa về phía trước, cổ ngắn, yếm rộng, thường có màu vàng toàn thân nhưng ở vùng bụng, yếm, phía trong đùi màu vàng nhạt. Bò đực ở xung quanh mắt thường có màu trắng hoặc vàng nhạt, phần cổ có màu sậm hơn; tai ngắn và không cụp xuống. Ở con cái thì u, yếm và dậu không phát triển, bốn chân nhỏ. Đây là đặc điểm để phân biệt bò vàng thuần giống Phú Yên với bò có máu lai.

Bò vàng Phú Yên thích nghi tốt trong điều kiện nhiệt đới nóng và khô. Trong chăn nuôi, có thể sử dụng phụ phẩm nông nghiệp như rơm khô, bã mía, thân cây ngô già, thân cây chuối… làm thức ăn cho bò.

Tình hình chăn nuôi

Toàn tỉnh hiện có khoảng trên 233.600 con bò, trong đó, ba huyện miền núi Sơn Hòa, Sông Hinh và Đồng Xuân chiếm gần 60% tổng đàn với khoảng 132.000 con. Việc chăn nuôi bò vàng theo phương thức bán chăn thả nhiều năm qua mang lại hiệu quả kinh tế cho nông dân trong tỉnh. Đặc biệt, bò mang tính hàng hóa đã phát triển ở nhiều vùng đồi núi của tỉnh, giải quyết lao động nông nhàn rất hiệu quả.

Hiện nay, do nhu cầu phát triển, giống bò vàng Phú Yên đã bị pha trộn nhiều, dẫn đến số lượng bò thuần chủng còn rất hạn chế. Nhằm lưu giữ nguồn gen bò quý, nhiều năm qua, tỉnh Phú Yên đã thực hiện một số đề tài quan trọng. Chẳng hạn như đề tài “Nghiên cứu chọn lọc, phát triển giống bò vàng Phú Yên trở thành thương hiệu” thực hiện từ năm 2011.

Tiến sĩ Đoàn Đức Vũ, Chủ nhiệm đề tài, cho biết: “Thịt bò vàng Phú Yên đã được khẳng định chất lượng thơm ngon và bổ dưỡng hơn hẳn các loại thịt bò khác. Tuy nhiên, quá trình lai tạo không kiểm soát đã dần làm thay đổi giống bò này. Điều này đặt ra yêu cầu cần phải chọn lọc để phát triển giống bò vàng Phú Yên thành thương hiệu nhằm góp phần thúc đẩy, nâng cao vị thế ngành chăn nuôi bò ở tỉnh”.

Nhóm nghiên cứu đã xác định được những đặc điểm cơ bản về nguồn gốc, ngoại hình và thể chất, khả năng sinh trưởng và sinh sản, xây dựng mô hình nuôi dưỡng, cải tiến giống bò vàng Phú Yên. Đây là một bước quan trọng để phục tráng toàn diện giống bò vàng Phú Yên đến hộ chăn nuôi và tiến đến xây dựng tiêu chuẩn kinh tế - kỹ thuật để quảng bá giống bò vàng Phú Yên trở thành thương hiệu.

Bảo Hân