(Người Chăn Nuôi) - Thời tiết thay đổi thất thường, mưa nhiều, độ ẩm cao làm cho heo con dễ bị mắc bệnh đi ỉa phân trắng, đặc biệt từ sơ sinh đến 21 ngày tuổi.
Nguyên nhân

Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra:

Vi khuẩn E.coli trong đường tiêu hóa gây ra, loại vi khuẩn này thường xuyên có trong đường ruột của heo, nhưng chỉ gây bệnh khi gặp stress như: thời tiết nóng lạnh đột ngột, cai sữa...

Do điều kiện thời tiết thay đổi, môi trường và nền chuồng ẩm ướt, nhiệt độ thấp; Do đặc điểm sinh lý của heo con khi mới sinh hệ điều tiết thân nhiệt của heo con chưa hoàn chỉnh, sẽ không thích nghi với sự thay đổi bất thường của thời tiết, khí hậu và lượng mỡ dưới da của heo con lúc mới sinh chỉ có khoảng 1%. Bởi vậy, nếu khí hậu thay đổi, heo con mất cân bằng giữa hai quá trình sản nhiệt và thải nhiệt khi khí hậu thời tiết thay đổi thất thường sẽ khiến heo mắc bệnh.

Do thức ăn, nước uống cho heo mẹ không đảm bảo vệ sinh hoặc thay đổi đột ngột loại thức ăn của heo mẹ. Trong quá trình chăm sóc, nuôi dưỡng heo mẹ bị thiếu chất dinh dưỡng, khoáng, nhất là sắt, cô ban, canxi, Vitamin B12... làm bào thai phát triển kém, do đó heo con sơ sinh dễ bị bệnh phân trắng. Ngoài ra, trong giai đoạn còn bú mẹ, heo con rất cần nước, thiếu nước chúng sẽ uống nước bẩn dẫn đến mắc các chứng về đường ruột.

Bệnh mắc ở heo con từ 2 - 3 giờ sau khi sinh ra đến 21 ngày tuổi.

Triệu chứng

Heo kém bú, rồi bỏ hẳn, ủ rũ, đi đứng xiêu vẹo. Heo đi ỉa, da khô nhăn nheo, đầu to bụng hóp, heo gầy sút rất nhanh, hậu môn thường dính bết phân. Niêm mạc mắt nhợt nhạt, 4 chân lạnh, thở nhanh. Phân dính nhiều vào đít. Đặc trưng là phân lỏng trắng như vôi, vàng đôi khi có bọt, cá biệt có thể có máu, phân có mùi tanh đặc biệt. Bệnh nặng có thể làm heo chết sau 3 - 5 ngày.

Bệnh tích

Mổ khám thấy dạ dày giãn rộng, đường bề cong lớn bị chảy máu (xuất huyết). Dạ dày chứa đầy sữa đông vón không tiêu. Ruột non chứa đầy hơi, xuất huyết từng đoạn.

Phòng bệnh

Cần thực hiện tốt 3 khâu (chống lạnh, chống ẩm và chống bẩn), chuồng trại thoáng mát mùa hè, ấm mùa đông. Ngay khi heo mẹ đẻ ra cần cho heo con vào ô úm ở nhiệt độ 32 - 340C, duy trì nhiệt độ như vậy trong 2 - 3 ngày, sau đó giảm dần nhiệt độ đến 25 - 280C từ ngày thứ 8 đến khi cai sữa. Thực hiện tốt việc chăm sóc, nuôi dưỡng heo mẹ, heo con. Cần chú ý khâu thức ăn cho mẹ phải tốt cả về số lượng và chất lượng, không nên thay đổi thức ăn của heo mẹ trong quá trình cho heo con bú sữa. Khẩu phần của heo mẹ phải đảm bảo chất lượng và ổn định, cân đối đủ chất theo nhu cầu, đủ rau xanh, nái cấn được chích ngừa đầy đủ, tắm rửa và chăm sóc heo nái cẩn thận. Ngay sau khi sinh, phải cho tất cả heo được bú sữa đầu... nếu heo nái xuất hiện tình trạng viêm nhiễm như: nóng sốt, ăn ít hay bỏ ăn, thì phải tích cực điều trị, đồng thời giảm số lần bú và cho heo con bú dặm bằng sữa tươi (bò; dê) hoặc sữa bột Dielac trộn thêm 0,5 - 1 gói Biolactyl/1 con/ngày cho đến lúc heo nái khỏe mạnh trở lại. Tập cho heo con ăn sớm với thức ăn có chất lượng cao, tiêm sắt đầy đủ cho heo con. Tiêm phòng đầy đủ cho cả heo mẹ và heo con. Tiêm cho mẹ 1 - 2 tuần trước khi đẻ và cho heo con vào ngày tuổi thứ 14. Vaccine có tác dụng bảo hộ 70% cho heo khi đang cho con bú.

Điều trị

Trước khi điều trị phải xác định rõ nguyên nhân, vừa điều trị nguyên nhân, vừa điều trị triệu chứng tiêu chảy trên heo con thì mới có kết quả.

Trị bệnh bằng thuốc kháng sinh: Cho heo con uống hoặc chích một trong các loại kháng sinh: Tetracyclin; Chloramphenicol; Septotryl; Amikacin, Apramycin; Gentamicin; Kanamycin; Neomycin... nếu heo tiêu chảy nhiều cần pha các chế phẩm Bcomplex C vào dung dịch Glucose 5% tùy theo trọng lượng và tình trạng của heo con.

Sử dụng các bài thuốc dân gian: Heo bị tiêu chảy hay phân trắng có thể sử dụng bài thuốc sau đây: Nguyên liệu gồm: 1 kg gừng + 2 kg tỏi + 1 kg đu đủ xanh thái nhỏ. Hỗn hợp trên đập nhỏ hay thái lát ngâm với nước sạch (đun sôi để nguội) trong thời gian 7 - 10 ngày rồi cho heo uống. Sử dụng liên tục trong thời gian 5 - 7 ngày bệnh. Hoặc sử dụng cỏ nhọ nồi khô 100 g; Lá bạc thau khô 100 g; Gừng khô (can khương) 100 g; nước sạch 1.000 ml. Đun sôi, cô đặc còn 300 ml, cho thêm một ít đường cho heo con dễ uống với liều 2 ml/con/lần. Ngày uống 2 - 3 lần. Uống liên tục 7 - 10 ngày.

Phạm Hải