(Người Chăn Nuôi) - Chăm sóc cho đàn gà con khỏe mạnh là tiền đề cho sự phát triển tốt nhất trong suốt thời gian chăn nuôi sau này. Tuy nhiên, nuôi gà con là công việc khó khăn, đòi hỏi người nuôi phải có nhiều kinh nghiệm.

Chuồng trại và trang thiết bị

Trước khi đưa gà con vào nuôi phải chuẩn bị chuồng nuôi, các dụng cụ và trang thiết bị cần thiết theo đúng quy định. Rửa sạch nền chuồng, sát trùng bằng formol 2%. Nền chuồng có lớp độn chuồng bằng trấu dày 10 - 15 cm. Nếu nuôi gà vào mùa đông, cần sưởi ấm chuồng nuôi trước khi thả gà vào. Khi vận chuyển gà về, thả ngay gà vào chuồng úm gà.

Chuẩn bị thức ăn nước uống đầy đủ và cho gà uống nước ngay sau khi thả gà vào chuồng. Để gà con nhanh chóng làm quen với máng uống, bắt và nhúng mỏ một số gà con vào máng nước, những con khác sẽ uống theo. Nước cho gà uống không nên quá lạnh hay quá nóng, nhiệt độ nước uống thích hợp là 20oC. Không để nước uống bị bẩn và lớp đệm lót chuồng bị ướt.

Chọn gà con (1 ngày tuổi)

Chọn gà 1 ngày tuổi (gà mới nở hay gà bóc trứng) được thực hiện ở trạm ấp của cơ sở cung cấp giống, thông thường đội ngũ kỹ thuật tại cơ sở giống đã lựa chọn và đóng sẵn hộp 100 con + 2 con kèm theo (gà khuyến mại kèm theo để bù hao hụt trong quá trình vận chuyển). Tuy nhiên, trong một số trường hợp người chăn nuôi phải tự mình lựa chọn gà 1 ngày tuổi, cần lưu ý những điểm sau:

Chọn gà khỏe mạnh (gà loại I) có thân hình vững chắc. Lông bông phủ kín toàn thân, khô sạch, có màu lông đặc trưng của giống, dòng. Mỏ cân xứng, không bị lệch vẹo, dị hình. Mắt tròn, sáng, ướt và mở hoàn toàn. Chân đứng vững, thẳng, nhanh nhẹn, các ngón chân thẳng không cong vẹo. Bụng thon, mềm. Rốn khô và khép kín không bị viêm. Khối lượng cơ thể đạt theo yêu cầu của từng giống, dòng.

Thức ăn và nước uống

Hòa nước với đường Glucose nồng độ 5% cho gà uống khoảng 5 - 6 giờ sau khi thả vào quây để cho gà hồi phục sau thời gian vận chuyển. Sau đó hòa vitamin, chất điện giải và kháng sinh cho gà con uống liên tục 3 - 5 ngày. Bố trí đủ, cấu trúc máng phù hợp với gà con, độ cao máng sao cho gà con uống được nước mà không bị ướt lông cổ. Nước uống phải đảm bảo sạch và tiết kiệm được nước. Nếu dùng núm uống phải tập cho gà con uống nước trong những giờ đầu bằng cách đưa mỏ gà vào núm uống để gà có thể uống nước, chỉ cần tập cho khoảng 30 - 40% số gà là chúng sẽ bắt chước nhau. Trong những giờ đầu cần quan sát và đánh giá gà con tiếp cận được thức ăn và nước uống thuận tiện không.

Tối thiểu sau khi cho gà uống nước 2 - 3 giờ mới bắt đầu cho gà ăn, khi cho gà ăn nên cho mỗi lần một ít thức ăn và cho ăn nhiều lần trong ngày để thức ăn luôn tươi mới, kích thích gà ăn được nhiều thức ăn. Trong 1 - 2 ngày đầu, cho gà tập ăn trên khay hoặc trên giấy trải ở nền chuồng, sau đó cho ăn bằng máng dài hoặc tròn. Chiều cao thành máng khoảng 5 cm, có gờ để gà con không bới làm rơi vãi hoặc bẩn thức ăn. Tùy theo số lượng gà nuôi, máng ăn phải đảm bảo đạt 5 cm/con.

Hàng ngày phải làm vệ sinh máng ăn, máng uống sạch sẽ, không để thức ăn dư thừa trong máng lên men mốc. Thường xuyên kiểm tra nước uống, đảm bảo cho gà luôn có đủ nước uống trong, sạch và mát.

Chăm sóc và nuôi dưỡng

Nhiệt độ: Khi đủ nhiệt, gà con vận động, ăn uống bình thường, ngủ nghỉ tản đều. Nếu gà con tập trung gần nguồn nhiệt, gà bị lạnh. Nếu gà tản ra xa nguồn nhiệt, nháo nhác, khát nước, gà bị quá nóng, người nuôi cần phải giảm nhiệt độ. Gà tụm lại một phía là bị gió lùa, cần phải che kín hướng gió thổi.

Ẩm độ và ánh sáng: ẩm độ tốt nhất ở mức từ 60 - 75% để hơi nước trong phân bay nhanh, nên phân khô, gà khỏe mạnh. Tuần đầu úm gà con cần chiếu sáng 24 giờ/ngày, từ tuần thứ 2 trở đi sẽ giảm 1 giờ chiếu sáng trong ngày/tuần cho đến khi thời gian chiếu sáng trong ngày còn 12 giờ ổn định suốt thời kỳ sinh trưởng.

Hai tuần đầu có thể nuôi với mật độ 50 con/m2 từ ngày thứ 5 tăng diện tích vùng quây đảm bảo mật độ nuôi khoảng 20 - 25 con/m2 để gà có thể di chuyển một cách thoải mái đến máng ăn, máng uống.

Để tránh hiện tượng cắn mổ, bới thức ăn làm rơi vãi gây lãng phí, người nuôi nên cắt mỏ cho gà con vào lúc gà được 10 - 21 ngày tuổi. Cắt mỏ trên của gà ở khoảng 1/2 từ ngoài vào, mỏ dưới chỉ đốt nóng đầu mỏ để hạn chế phát triển.

Thường xuyên quan sát xem sự phân bố của đàn gà và kiểm tra nhiệt độ úm có thích hợp không. Tránh để bị gió lùa vào chuồng nuôi.

Khi gà con được 3 - 4 ngày tuổi, nới rộng quây úm để cho gà có diện tích thích hợp. Sau đó khoảng 2 - 3 ngày, nới rộng quây úm một lần cho đến khi mở rộng hết diện tích của quây.

Phòng trừ dịch bệnh

Thường xuyên vệ sinh lồng úm và môi trường sống của gà sạch sẽ, không để nước tù, nước đọng lại. Thay nước thường xuyên cho gà. Rửa sạch sẽ dụng cụ đựng nước uống, thức ăn mỗi lần cho gà ăn. Ngoài ra, môi trường xung quanh lồng chuồng nuôi cũng cần được sát trùng sạch sẽ, khô ráo. Tiêm phòng đầy đủ vaccine phòng bệnh theo khuyến cáo của cơ quan thú y. Tuy nhiên, chỉ tiêm vaccine cho gà con khỏe mạnh, tiêm đúng loại, đúng liều lượng và thời gian quy định. Bên cạnh đó bổ sung vitamin và khoáng chất giúp cho đàn gà thịt có sức khỏe tốt nhất để chống lại các dịch bệnh.

Không để lớp độn chuồng bị ẩm ướt, nếu lớp độn chuồng bị ẩm ướt gà dễ nhiễm các bệnh như: Cầu trùng, viêm ruột hoặc ký sinh trùng, bàn chân và chân bị viêm, nhiễm trùng và một số bệnh khác. Nếu phát hiện gà ốm phải nhanh chóng cách ly để điều trị tránh lây bệnh cho những con khác.

Minh Phương