Sử dụng thức ăn tự trộn đem lại hiệu quả cao và tiết kiệm chi phí. Ảnh: Trung Thành

(Người Chăn Nuôi) - Để đối phó với tình hình dịch bệnh, giá TĂCN liên tục tăng, vốn vay lãi suất cao như hiện nay thì việc tự trộn thức ăn tại trang trại đang là xu hướng mang lại những hiệu quả to lớn cho người chăn nuôi.

Khó khăn bủa vây

2019 là một năm khốn khó của ngành chăn nuôi, khi ASF đã và đang gây tổn thất lớn về kinh tế của các hộ chăn nuôi, ngành nông nghiệp và ảnh hưởng lớn đến môi trường. Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, ASF đã gây thiệt hại ở mức chưa từng thấy trong lịch sử ngành chăn nuôi. Báo cáo của Bộ NN&PTNT cho biết, tính đến đầu tháng 11/2019, ASF đã khiến 5,7 triệu con heo bị chết và tiêu hủy, bằng khoảng 8,5% tổng sản lượng với 3,85 triệu tấn thịt heo. Đây cũng là dịch bệnh buộc Bộ NN&PTNT phải nhìn lại chiến lược chăn nuôi trong 10 năm tới để có tính toán, tái cơ cấu phù hợp không để xảy ra tình trạng thiếu thực phẩm.

Cùng đó, dịch lở mồm long móng ở bò lại bùng phát rất phức tạp và lan nhanh, kèm với dịch cúm gia cầm... Những khó khăn vây bủa người chăn nuôi do thiệt hại lớn lại không thể tái đàn. Hơn nữa, người dân phải đối mặt với sự biến động thường xuyên về giá cả của các mặt hàng thiết yếu như trứng và thịt heo. Bên cạnh đó qua quan sát, chúng ta thấy được sự thay đổi và phát triển lớn trong tư duy của người tiêu dùng. Họ có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến các sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe có khả năng truy xuất nguồn gốc cao. Do đó, tối ưu hóa chất lượng thức ăn và chi phí sản xuất trở thành vấn đề ưu tiên số một của người nông dân Việt Nam hiện nay. Bởi, thức ăn chiếm 60 - 70% giá thành sản phẩm chăn nuôi, vì vậy, thay đổi nhỏ về chi phí thức ăn/chất lượng thức ăn ảnh hưởng rất lớn đến thành công của nhà chăn nuôi. Một trong những giải pháp cho vấn đề này đó chính là thức ăn tự trộn - hỗp hợp từ các sản phẩm premix và nguyên liệu thô (bắp, khô dầu đậu nành, cám gạo…).

Nhiều lợi ích

Theo ông Phạm Đức Bình, Phó Chủ tịch Hiệp hội TĂCN Việt Nam, những hộ chăn nuôi chọn phương án tự trộn cám để giảm chi phí là hoàn toàn hợp lý trong bối cảnh dịch bệnh, giá thức ăn chăn nuôi liên tục tăng, vốn vay lãi suất cao... Trước đây, việc trộn cám còn tương đối phức tạp nhưng bây giờ các chất dinh dưỡng được nhiều công ty cung cấp khá đầy đủ. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp chế biến TĂCN đã cung cấp công thức pha trộn cám cũng như các chất cần thiết như vitamin, đậu nành, bột thịt, bột cá… giúp người nuôi heo có thể tự tạo TĂCN. Với sự phát triển của công nghệ thông tin, người chăn nuôi dễ dàng tiếp cận với công nghệ tự sản xuất TĂCN. Cùng đó, các nhà sản xuất premix, phụ gia TĂCN sẽ hỗ trợ người chăn nuôi về công thức, kỹ thuật, cũng như tư vấn lựa chọn nguyên liệu để thức ăn có chi phí rẻ nhất, mà vẫn đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng cho vật nuôi phát triển.

Với việc sử dụng thức ăn tự trộn, người nuôi sẽ tận dụng nguồn nguyên liệu địa phương, việc này giúp giảm 10 - 20% chi phí TĂCN cho đàn vật nuôi. Với ưu điểm đó, việc tự trộn TĂCN là một giải pháp hiệu quả cho chăn nuôi nông hộ để đối mặt với những khó khăn và áp lực của thị trường, khó đoán định như hiện nay. Việc tự trộn thức ăn cho vật nuôi tại trại sẽ giảm chi phí vận chuyển (hiện chi phí này lên tới 200 - 300 đồng/kg). Với một trại chăn nuôi nhỏ thì con số này không có nhiều ý nghĩa, tuy nhiên với các trại chăn nuôi lớn, chi phí này có thể lên tới hàng tỷ đồng mỗi năm. Ngoài ra, chi phí cho bao bì và công đoạn đóng bao các sản phẩm TĂCN cũng được tiết kiệm do thức ăn được sản xuất tại chỗ.

Do chủ động kiểm soát các chất kích thích tăng trưởng, kháng sinh... rất phù hợp với mô hình chăn nuôi sạch, chăn nuôi không kháng sinh. TĂCN tự trộn hiện được đánh giá rất ổn định về năng suất, chất lượng thành phẩm được thương lái ưa chuộng, đặc biệt là sản phẩm dành cho heo thịt. Không những vậy, nhờ kiểm soát được thành phần dinh dưỡng trong TĂCN, chất lượng thịt heo được cải thiện đáng kể. Đặc biệt các yếu tố về mặt cảm quan như màu sắc thịt, độ rỉ nước, độ dày mỡ lưng... khi sử dụng công thức cho ăn phù hợp đều đáp ứng được những tiêu chí chọn mua thịt của người tiêu dùng.

Với những lợi ích và ưu điểm trên, tự trộn TĂCN không phải là câu chuyện mới nhưng trong điều kiện thực tế hiện nay, việc người dân tự sản xuất TĂCN đang là hướng đi cho ngành chăn nuôi hiện đại. Đây chính xu hướng, là giải pháp cho chăn nuôi bền vững trong tương lai.

>> Tự trộn TĂCN cũng giúp người nuôi chủ động trong việc lựa chọn công thức, nguyên liệu trong công thức, có thể thay đổi theo mùa thu hoạch nông sản tại địa phương và tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu tươi mới. Do vậy sẽ cho ra sản phẩm TĂCN có chất lượng tốt nhất. Chủ động khẩu phần dinh dưỡng, điều chỉnh phù hợp với từng giai đoạn phát triển của vật nuôi, giúp vật nuôi phát triển tối đa.

Phạm Hải